Περί τῆς ψυχωφελεστάτης Βίβλου τῶν Ὁσίων

Βαρσανουφίου και Ιωάννου
Κείμενα Διακριτικά και Ησυχαστικά
Eρωτοαποκρίσεις

Περί τῆς ψυχωφελεστάτης Βίβλου τῶν Ὁσίων

Ἐπειδή δέ οἱ μακαριστοί Πατέρες οὑτοι ἠγάπησαν ἐκ ψυχῆς τόν πλησίον, δέν εὐχαριστήθησαν νά τόν ὠφελήσουν μόνον εἰς τήν ζωήν τους, ἀλλά καί μετά θάνατον' ὅθεν καί ἀφῆκαν εἰς ὅλους τούς ἀδελφούς τήν ἱεράν ταύτην Βίβλον τους, ωσάν μίαν κληρονομίαν πατρικήν εἰς τούς πνευματικούς υἱούς των, διά νά τήν ἀναγινώσκουν συνεχῶς καί νά λαμβάνουν ἐξ αὐτῆς μεγάλην ὠφέλειαν εἰς αἰῶνα αἰῶνος. Ἡ Βίβλους δέ αὔτη περιέχει ἀποκρίσεις ὀκτακοσίας τριάκοντα ὀκτώ, γενομένας πρός ἄλλας τόσας ἐρωτήσεις ὅπου ἐποίουν πρός αὐτούς διάφορα πρόσωπα ἀρχιερέων, ἱερέων, μοναχῶν, λαϊκῶν, γερόντων, νεωτέρων, ἀσθενῶν καί ὑγιῶν. Τάς ἀποκρίσεις δέ ταύτας, ἄλλας μέν ἔγραψεν ὁ ἄλλος Γέρων Ἰωάννης, τάς περισσοτέρας δέ ἔγραψε, μᾶλλον εἰπεῖν ὑπαγόρευσεν, ὁ μέγας Γέρων Βαρσανούφιος, ὅχι μέ θέλημα ἐδικόν του, ἀλλά μέ προσταγήν τοῦ ἁγίου Πνεύματος πρός ὠφέλειαν τῶν ψυχῶν, καθώς τοῦτο λέγει μόνος του' «ταῦτα πάντα οὐκ ἐξ ἰδίου θελήματος γράφω, ἀλλ᾽ ἐκ κελεύσεως τοῦ ἁγίου Πνεύματος“ ὅλα δέ πρός διόρθωσιν καί ὠφέλειαν τῆς ψυχῆς καί συνειδήσεως τοῦ ἔσω ἀνθρώπου»



 Ἀποκρ. ιγ'.
Πρᾶγμα δέ θαυμαστόν ἠκολούθησεν, ὅταν ὁ μέγαρ Βαρσανούφιος ἔκαμεν ἀρχήν νά ὑπαγορεύῃ τάς ἀποκρίσεις ταύτας πρός τόν ὅσιον Σέριδον, τόν Ἡγούμενον τοῦ Μοναστηρίου, καθώς ὁ ἴδιος Σέριδος τό ἐμαρτύρησε πρός τόν ἀπό Μηρωσάβης ὅσιον Ἰωάννην. Ὁ μέν γάρ ἄγιος Βαρσανούφιος καλέσας τὸν θεῖον Σέριδον τὸν αὐτοῦ γραφέα, εἶπεν αὐτῷ νὰ γράψῃ ἀπόκρισιν πρός τόν ἀπό Μηρωσάβης Ἰωάννην, ἀλλ᾽ ὁ Σέριδος μὴ δυνάμενος νά κρατήσῃ εἰς τόν νοῦν του ὅλα τά λόγια ὅπου τῷ εἶπεν ὁ ᾿Ἀγιος, ἐδιαλογίζετο καί ἠπόρει, πῶς ἔχει νά γράψῃ τόσα πολλά λόγια' καί πῶς, ἀνίσως καί ἤθελεν ὁ Γέρων, ἔπρεπε νά μοί εἰπῇ νά φέρω μελάνι καί χαρτί διά νά ἀκούω ἕνα ἕνα λόγον καί νά τόν γράφω. Τοῦτον τόν διαλογισμόν τοῦ Σερίδου ἐγνώρισεν ὁ μέγας Βαρσανούφιος τῷ διορατικῷ χαρίσματι τοῦ ἁγίου Πνεύματος, καί εὐθύς ἔλαμψε τὸ πρόσωπόν του καί ἔγινεν ωσάν πῦρ, καί λέγει τῷ Σερίδῳ“ ὑπαγε γράψον καί μὴ φοβηθῇς' ὅτι ἀνίσως καί σοί εἰπῶ μυρίους λόγους, ἤξευρε ὅτι τό Πνεῦμα τό ἅγιον δέν θέλει σέ ἀφήσει νά γράψῃς οὔτε παραπάνω,  45 οὔτε παρακάτω, ἕως ἑνός λόγου καί γράμματος, κἄν καί ἐσύ θέλῃς τοῦτο' ἀλλά θέλει ὁδηγεῖ τό χέρι σου, διά νά γράψῃς ὅσα σοί εἶπον μέ ἀκολουθίαν καί τάξιν Ἀποκρ. α'.
Κανένας δέ ἀπό τούς περιέργους καί τό πνεῦμα τοῦ κόσμου καί τῆς σαρκός ἔχοντας, ἄς μή κατηγορήσῃ τά λόγια ταῦτα τοῦ Ἀγίου, ὡς τάχα ὑπερήφανα. Ἐπειδή ὁ σαρκικός ἄνθρωπος, ὁποῖος εἰναι ὁ ταῦτα λέγων, οὐ χωρεῖ τά τοῦ Πνεύματος «μωρία γάρ αὐτῷ ἐστι, καί οὐ δύναται γνῶναι»᾽ καθώς λέγει ὁ Ἀπόστολος' ὁ δέ Πνευματικός, ὁποῖος ἧττον ὁ χαθεῖος Βαρσανούφιος, ἀνακρίνει μέν πάντα, αὐτὸς δέ ὑπ᾿ οὐδενός ἀνακρίνεται» Α᾽Κορ. β᾽ 14.


Καί λοιπόν ἄν ἡ Βίβλος αὔτη ἐγράφη ἐκ προσταγῆς τοῦ ἁγίου Πνεύματος, ἄς συμπεράνῃ πλέον ὁ καθ᾿ ἑνας, πόσον αὐτή εἶναι ψυχώφελεστάτη καί μεγαλωφελεστάτη“ πόσον εἰναι γλυκυτάτη καί κεχαριτωμένη καί πόσον εἰναι γεμάτη ἀπό διάκρισιν πνευματικήν. Ἐπειδή, κατά τό φιλοσοφικόν ἀξίωμα, οἷον εἰναι τό αἴτιον, τοιοῦτον εἰναι καί τό αἰτιατόν' καί ὁποῖον εἰναι τό δένδρον, τοιοῦτος εἰναι καί ὁ καρπός. Καί κατά ἀλήθειαν τοῦτο τό γνωρίζει ὁ καθ᾿ ἔνας μέ τήν πεῖραν αὐτήν“ διότι ὅταν ἀναγινώσκῃ τήν Βίβλον ταύτην, ἀκούει μέν λόγια ἀρρητόρευτα καί ἁπλοϊκά, αἰσθάνεται ὅμως κρυφίως μέσα εἰς τήν καρδίαν του μίαν θαυμαστήν χάριν καί γλυκύτητα τοῦ ἁγίου Πνεύματος, ἤτις ως μαγνῆτις δραστική ἔλκει τήν θέλησιν εἰς συγκατάθεσιν καί πειθώ τῶν ἀναγινοσκομένων“ καί ἁπλῶς εἰπεῖν, καί ἀναγινώσκων τά λόγια τῆς Βίβλου ταύτης, νομίζει πώς νοοῦνται ἀπὸ ἕνα πεφωτισμένον καί θεοφόρον νοῦν“ πώς διατίθενται ἀπό μίαν καρδίαν ὅπου εἰχεν ἐγκάτοικον εἰς τόν ἑαυτόν της καί τόν Ἰησοῦν Χριστόν, καί τό τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἅγιον Πνεῦμα, καί πῶς ἐξέρχονται ἀπό μίαν ψυχήν ὅλην εἰρηνικήν, ὅλην γαληνόμορφον, ὅλην χριστοειδῆ καί ὅλην ἐμπνεομένην ἀπό τάς λεπτάς αὔρας τοῦ εἰρηνικοῦ καί φωτιστικοῦ Πνεύματος“ καί γνωρίζει ὅτι κατά τό δαβιτικόν «ὁ Θεός ἐλάλησεν ἐν τῷ ἁγίῳ αὐτοῦ» Ῥαλμ. νθ᾽6, καί ὅτι πληροῦται καί εἰς τά λόγια τῆς Βίβλου ταύτης τό «οὐχ ὑμεῖς ἐστε οἱ λαλοῦντες, ἀλλά τό Πνεῦμα τοῦ Πατρός ὑμῶν τό λαλοῦν ἐν ὑμῖν» Ματθ. α'.20 Καί ἐκεῖνο τό ἄλλο ὅπου εἰπεν ὁ αὐτός Δαβίδ περί τῆς χάριτος τῶν λογίων τῆς θεοπνεύστου Γραφῆς «ἐξεχύθη χάρις ἐν χείλεσί σου» Ῥαλμ. μδ' 3, ὅπερ ἑρμηνεύων ὁ μέγας Βασίλειος «οἱ μέν, λέγει, ἔξω τοῦ λόγου τῆς ἀληθείας, μωρίαν ὀνομάζουσι τοῦ Εὐαγγελίου τό κήρυγμα, τήν εὐτέλειαν τῆς φράσεως τῶν Γραφῶν ἐξουθενοῦντες' ἡμεῖς δέ οἱ καυχώμενοι ἐν τῷ Σταυρῷ τοῦ Χριστοῦ, οἷς ἐφανερώθη διά τοῦ Πνεύματος τά ὑπό τοῦ Θεοῦ χαρισθέντα ἡμῖν, οὐκ ἐν διδακτοῖς ἀνθρωπίνης σοφίας λόγοις, οἴδαμεν ὅτι πλουσία χάρις ἐστίν ἐκκεχυμένη παρά Θεοῦ, ἐν τοῖς περί Χριστοῦ λόγοις, διά τοῦτο ἐν ὀλίγῳ τῷ χρόνῳ πᾶσαν σχεδόν τὴν οἰκουμένην διῆλθε τό κήρυγμα“ ἐπειδή πλουσία καί ἄφθονος ἡ χάρις ἐκκέχυται ἐπί τούς κήρυκας τοῦ Εὐαγγελίου».
Δεχθῆτε λοιπόν περιχαρῶς καί μετ᾿ ἐπιθυμίας, ἀδελφοί μου ἀγαπητοί, τήν  46 ψυχωφελεστάτην αὐτήν Βίβλον, καί συνεχῶς ταύτην ἀναγινώσκετε ἑκαστος ὁποίας τάξεως καί βαθμοῦ εἶναι' ἔστι γάρ χρησιμωτάτη καί εἰς Ἀρχιερεῖς καί εἰς Ἱερεῖς καί εἰς Ἀρχοντας καί εἰς Κριτάς, μάλιστα δέ εἰς Μοναχούς ἡσυχαστάς, καί εἰς κοινοβιάτας καί ἁπλῶς εἰς ἀρχαρίους, εἰς μέσους καί εἰς τελείους“ ἐξαιρέτως δέ εἰς ἀσθενεῖς καί πάσχοντας ἀπό διαφόρους πειρασμούς καί πάθη, καί διά τοῦτο ρχειαζομένους παρηγορίαν ψυχικήν, διότι αὐτή λύει τά δύσλυτα ἐρωτήματα μέ μίαν διάκρισιν θαυμαστήν“ αὐτή εἰναι διδάσκαλος τῆς ὑπομονῆς' ἐκριζώτρια τοῦ γογγυσμοῦ“ μάχαιρα ἐκκοπτική τοῦ ἰδίου θελήματος“ τῆς ἀνθρωπαρέσκείας τιμητικώτατος πέλεκυς“ τῆς ἀληθοῦς καί τελείας ταπεινώσεώς ὑφηγήτρια, τοῦ ἀψηφίστου εἰσηγήτρια, τῆς μετανοίας διαλαλήτρια, τοῦ πένθους γεννήτρια καί τῆς τῶν ψυχῶν σωτηρίας καί ἐν Χριστῷ τελειότητος προξενήτρια. Διά τοῦτο καί ὡς τοιαύτην πολυωφελῆ, ἀνεγίνωσκον αὐτήν συνεχῶς καί οἱ παλαιοί ἐκεῖνοι θεῖοι Πατέρες, καί πολλάς ἐκ τῶν ἐρωταποκρίσεων αὐτῆς εἰς τά ἑαυτῶν συγγράμματα ἀναφέρουσιν“ ἔτσι ὁ ὅσιος Παῦλος ὁ Εὐεργετινός πολλά ἐκ τῆς Βίβλου ταύτης εἰς τήν βίβλον του μετωχέτευσεν“ ἔτσι ὁ ὅσιος Νίκων ὁ ἐν τῷ μέλανι ὅρει τῆς Ἀντιοχείας ἀσκήσας ἐπί Κωνσταντίνου τοῦ Δουκός καί Ἰωάννου Ἀντιοχείας, κατά τό χιλιοστόν ἑξηκοστόν ἔτος, πολλάς μαρτυρίας ἐξ αὐτῆς ἀναφέρει, καί εἰς τούς δύο τόμους τῆς Συλλογῆς ὅπου ἐφιλοπόνησεν. Ἔτσι ὁ ἅγιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης ἐν τῇ Διαθήκῃ του λέγει, ὅτι εἰς τήν Βίβλον ταύτην τοῦ Βαρσανουφίου, δέν ηὑρε κανένα ἀπᾷδον καί ἄτοπον' μέμνηται δέ αὐτῆς καί ὁ Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος, καί Πέτρος ὁ Δαμασκηνός, καί ἄλλοι Πατέρες.

Πρώτη εισαγωγή  και δημοσίευση κειμένων  στο Ορθόδοξο Διαδίκτυο από τό Βιβλίο:

ΒΑΡΣΑΝΟΥΦΙΟΥ ΚΑΙ ΙΩΑΝΝΟΥ
ΚΕΙΜΕΝΑ ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΑ ΚΑΙ ΗΣΥΧΑΣΤΙΚΑ
EΡΩΤΟΑΠΟΚΡΙΣΕΙΣ

Η  επεξεργασία σάρωσις βιβλίου (scaning) , επιμέλεια  μορφοποίηση  κειμένου  και εικόνων έγινε από τον Ν.Β.Β
Επιτρέπεται η αναδημοσίευση κειμένων στο Ορθόδοξο Διαδίκτυο, για μη εμπορικούς σκοπούς με αναφορά πηγής το Ιστολόγιο:
©  ΠΗΔΑΛΙΟΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
http://www.alavastron.net/